Թեմա՝ Ամբողջ թվերի շարքը և ամբողջ թվերի համեմատումը
Տեսական նյութ
Մենք գիտենք, որ բնական (դրական ամբողջ) թվերի շարքն այնպես է կազմված, որ նրա յուրաքանչյուր թիվ ստացվում է` նախորդ թվին(սկսած 1-ից) 1 գումարելով. 1, 2, 3, 4, 5, 6 …
Ուրեմն համեմատման նշանների միջոցով կարող ենք գրել. 0 < 1 < 2 < 3 <4 <5 <6 …
Այժմ հիշենք, որ յուրաքանչյուր բացասական ամբողջ թիվ ստացվում է` նախորդից (սկսած –1-ից) 1 հանելով:Այսպիսով` ստանում ենք բացասական ամբողջ թվերի շարքը … –6, –5, –4, –3, –2, –1։
Այս շարքում յուրաքանչյուր հաջորդ թիվ 1-ով փոքր է նախորդից։
Այսպիսով`
… < –6< –5 <–4 <–3 < –2 <–1< 0։
Միավորելով դրական և բացասական ամբողջ թվերի շարքերը և 0-ն` ստանում ենք ամբողջ թվերի շարքը.
… – 6, –5, –4, –3, –2, –1, 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6 …
Կարելի է տեսնել, որ ամբողջ թվերի շարքում յուրաքանչյուր թիվ մեծ է իրենից ձախ գրված ցանկացած թվից և փոքր է իրենից աջգրված ցանկացած թվից.
… < –6 <–5<–4< –3< –2 < –1 < 0<1 < 2 < 3 < 4 < 5 <6 < …
Ամբողջ թվերի շարքը, ի տարբերություն բնական թվերի շարքի, երկու կողմից էլ անվերջ է. չկա ինչպես ամենամեծ, այնպես էլ ամենափոքր ամբողջ թիվ։
Առաջադրանքներ(դասարանում)
1) Երկու ամբողջ թվերից ո՞րն է ավելի մեծ.
ա) դրակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,
Դրական թիվը զրոյից մեծ է
բ) բացասակա՞ն թիվը, թե՞ զրոն,
Զրոն մեծ է բացասական թվից
գ) դրակա՞ն թիվը, թե՞ բացասական։
Դրական թիվը մեծ է բացասականից
2) x թիվը դրակա՞ն է, թե՞ բացասական, եթե`
ա) x < 0, բ) x > 0:
ա)բացասական
բ)դրական
3) Համեմատե՛ք ամբողջ թվերը.
ա) 0 > –3, դ) –1 < 1, է) –13 < 2,
բ) –4 < 2, ե) 5 > –3, ը) –1000 < 1,
գ) –3 > –10, զ) –16 < –12, թ) 25 > –25։
4) Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք փոքր են՝
ա) 4-ից,
3, 2, 1, 0, -1, -2, -3
գ) 6-ից
5, 4, 3, 2, 1, 0, -1, -2
ե) –5-ից
-6, -7, -8, -9. -10, -11, -12
է) 3-ից,
2, 1, 0, -1, -2, -3, -4
բ) 0-ից
-1, -2, -3, -4, -5, -6, -7
դ) –1-ից
-2, -3, -4, -5, -6, -7, -8
զ) –10-ից
-11, -12, -13, -14, -15, -16, -17
ը) –3-ից։
-4, -5, -6, -7, -8, -9, -10
5) Գրե՛ք հետևյալ թվերը`
ա) աճման կարգով. 31, –1, – 7, –1, 0, –11, 24, 7, – 2 ,–6,
-11, -7, -6, -2, -1, 0, 7, 24, 31
բ) նվազման կարգով. –11, –3, –7, 12, 4, –8, –17, –30, 1, 0, 13։
13, 12, 4, 1, 0, -3, -7, -8, -11, -17, -30
6) Գտե՛ք այն բոլոր ամբողջ արժեքները, որոնք աստղանիշի փոխարեն գրելու դեպքում կստացվի ճիշտ անհավասարություն.
ա) 0 < 2 < 3, գ) –4 < 0 < 3, ե) –14 < -10 < –5,
բ) –4< -3 < 0, դ) –5 < 0 <5, զ) –28 < —25 < –22։
7) Գրի՛ առեք հետևյալ պնդումները՝ օգտագործելով անհավասարությունների նշանները.
ա) 11-ը մեծ է 0-ից, գ) –10-ը բացասական թիվ է,
բ) –7-ը փոքր է 0-ից, դ) 2-ը դրական թիվ է։
Ա) 11>0
Բ) -7<0
Գ) -10<0
Դ) 2>0
8) Գրե՛ք որևէ յոթ ամբողջ թվեր, որոնք մեծ են՝
ա) –3-ից
-2, -1, 0, 1, 2, 3, 4
գ) –7-ից
-6, -5, -4, -3, -2, -1, 0
ե) 2-ից
3, 4, 5, 6, 7, 8, 9
է) –5-ից,
-4, -3, -2, -1, 0, 1, 2
բ) –6-ից
-5, -4, -3, -2, -1, 0, 1
դ) 0-ից
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
զ) 10-ից
11, 12, 13, 14, 15, 16, 17
ը) 5-ից։
6, 7, 8, 9, 10, 11, 12
Անահիտ Առաքելյան Ուսումնական Բլոգ 